2023 yılı, uluslararası siyasette büyük değişimlerin yaşandığı bir dönem olarak kayıtlara geçiyor. Bu değişimlerin merkezinde ise Ortadoğu, özellikle de İsrail ile Filistin arasındaki gerginlik yer alıyor. Dünyanın dört bir yanından liderlerin bir araya geleceği Katar zirvesinin yaklaşmasıyla birlikte, eski ABD Başkanı Donald Trump’ın bu zirvedeki olası rolü ve etkisi üzerine yoğun tartışmalar baş göstermeye başladı. Trump’ın geçmişteki politikalarına ve Ortadoğu’daki müzakerelere olan etkisine bakarak, zirvenin sonuçlarına dair tahminler yürütmek mümkündür.
Katar, bu yıl önemli bir diplomatik etkinliğe ev sahipliği yapıyor. Katılımcılar arasında, dünya çapında tanınan liderler, diplomatlar ve iş insanları yer alıyor. Zirveye katılacak olan ülkelerin temsilcileri, günümüzün en kritik sorunlarından birini masaya yatırmak üzere Doha'da buluşacaklar. Bu sorunlardan biri de, Trump’ın başkanlığı döneminde şekillenen İsrail-Filistin ilişkileri. Zirve, bu ilişkilerin geleceğini belirleyecek olan stratejilerin tartışılacağı bir platform olacak.
Trump, özellikle 2017'de Amerika'nın büyükelçiliğini Kudüs'e taşıma kararıyla, İsrail ile ilgili politikaların seyrini önemli ölçüde değiştirmişti. Bu durum, Filistin tarafı ile ilişkilerin gerilmesine neden olmuş, bölgedeki dengeyi alt üst etmişti. Şimdi, Trump’ın yeni bir strateji ile masaya dönmesi ve bu konuda etkin bir rol alması bekleniyor. Ancak, bu durumun Ortadoğu üzerindeki olası etkileri üzerine farklı görüşler bulunuyor.
Trump yönetiminin Ortadoğu ile ilgili politikalarının önemli bir bölümü, “Yüzyılın Anlaşması” olarak adlandırılan barış planına dayanıyordu. Bu plan, İsrail’in genişleme politikalarını meşrulaştırmayı hedeflerken, Filistinlilerin haklarını arka planda bırakıyor olması sebebiyle büyük tepki toplamıştı. Trump’ın geçmişteki bu politikalarının Katar zirvesi sırasında nasıl bir yankı bulacağı ise en çok merak edilen sorulardan biri. Bazı analistler, Trump’ın bu zirvede yeniden ön plana çıkarak, İsrail üzerinde baskı kurabileceğini savunuyor. Diğer yandan, Trump’ın geçmişteki tutumlarına bakıldığında, bu öngörülerin ne denli isabetli olacağı konusunda şüpheler mevcut.
Zirveye katılan diğer liderlerin Trump’a olan tutumları da bu noktada önemli bir belirleyici olacak. Zira, Trump’ın, Filistin ve İsrail arasındaki anlaşmazlıkları çözme konusunda sergileyeceği yaklaşım, bölgesel barışın sağlanması açısından kritik görünüyor. Bu nedenle, zirvede seyirci olan diğer ülkelerin, Trump’ın tavırlarına vereceği tepkiler ve kendi politikalarını nasıl şekillendirecekleri, ilerleyen dönemde belirleyici bir unsur haline gelebilir.
Ayrıca, Katar’ın ev sahipliğini yaptığı zirve, aynı zamanda bölgedeki diğer ülkelerin gücünü ve etkisini de gözler önüne seriyor. Orta Doğu’da köklü değişimler yaşanırken, Katar’ın diplomatik rolü önem kazanmakta. Bu da Trump’ın İsrail üzerindeki etkisini artırabilir ya da zayıflatabilir. Ancak bu, yalnızca Trump’ın tutumuna bağlı olmayacak; filistinli liderlerin ve diğer Arap ülkelerinin de tavırları bu süreçte önemli bir rol oynayacaktır.
Sözün özü, Katar zirvesi, Trump’ın Ortadoğu politikalarının yeni bir yansıması olarak karşımıza çıkıyor. Liderlerin, Trump’ın etkilerini tartışırken nasıl bir strateji geliştirecekleri ve bu sürecin İsrail-Filistin ilişkilerine ne yönde bir katkı sağlayacağı, dünya gündeminde önemli bir yer tutacak gibi görünüyor. Uluslararası siyasetin bu kritik noktası, dikkatle izlenmekte ve takip edilmektedir. 2023 yılının bu büyük zirvesinin ortaya koyacağı sonuçlar, uzun yıllar boyunca tartışılacak pek çok konunun temelini oluşturabilir.
